Биография Asaf Halet Çelebi
Asaf Halet Çelebi (27 Aralık 1907, İstanbul - 15 Ekim 1958, İstanbul), șair.
Dahiliye Nezareti Șifre Kalemi Müdürü Mehmet Sait Halet Bey'in oğlu olan Çelebi İstanbul'da doğdu. Galatasaray Lisesi'nde 8 yıl eğitim gördü. Babasından Fransızca ve Farsça, Mevlevi Șeyhi Ahmet Remzi Dede (Akyürek) ile Rauf Yekta Bey'den musiki ve nota dersleri aldı. Kısa bir süre kaldığı Fransa'dan dönüșünde üç yıl Sanayi-i Nefise Mektebi'nde öğrenim gördü. Adliye Meslek Mektebi'nden mezun oldu.
Üsküdar Adliyesi Ceza Mahkemesi zabıt kâtipliği yaptı. Osmanlı Bankası, Devlet Deniz Yolları İșletmesi'nde çalıștı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü kitaplığında görevliyken yașamını yitirdi.
Gençlik yıllarında divan edebiyatından etkilendi. Gazeller ve rubailer yazdı. 1937'den sonra serbest ölçü kullanmaya ve Batı șiirinin tekniklerine yönelmeye bașladı. Yeni șiir akımının önde gelen dergilerinden Ses, Hamle, Sokak, Servet-i Fünun-Uyanıș'ta ve Gün gazetesinde 1938-1941 yılları arasında ilk șiirleri yayınlandı. Bu șiirlerinde ergenlik çağına ait duygular, çocukluk, masallar ve tekerlemelerin gerçeküstü dünyası gibi temaları kullandı. Hırsız, Trilobit ve Cüneyd adlı șiirlerinin Fransızca çevirileriyle birlikte 45 șiirin bulunduğu He'nin (1942) ardından aynı çizgide on șiirin yer aldığı Lamelif'i (1945) yayımladı. Bütün șiirlerinin toplandığı Om Mani Padme Hum (1953), Çelebi'nin içrek ve gizemci șiirini bütünüyle gözler önüne serer. İstanbul dergisinde yayımladığı Benim Gözümle Șiir Davası (Temmuz-Aralık 1954) adlı altı makalede poetikasını açıkladı. Ses, imge, anlam ve düșünce olarak kültürler arası ve metinler arası bir nitelik tașıyan șiirleriyle Asaf Hâlet, Türk șiirinde "modern gelenekçi" tavrın temsilcisi oldu.
İlk dönem eserlerinin ardından, șiirlerinde dinlerden, ideolojilerden, toplumsal olaylardan çok Anadolu-İran-Hindistan çizgisi üzerinde uzanan bir yașamın görünümlerini sesler aracılığıyla dile getiren șair, șiirin tıpkı hayatta olduğu gibi soyut araçlarla soyut bir dünya yarattığına inandı. Kendisinden sonra gelen nesli soyut șiir anlayıșının Türk Edebiyatı'ndaki ilk tanımlarını yaparak etkiledi. Șiire bakıș açısını "Mesela esasen, müșahhas malzeme ile mücerret olan hayali yașatabilmektir. Yani mücerret șiir, bilakis mücerret mefhumlu kelimelerden mümkün mertebe soyunmuș olan ve toplu bir halde mücerret bir mana anlatan ve bize o ihtisası veren ruh anının ifadesini tașıyan șiirdir." diyerek açıkladı.[kaynak belirtilmeli]
Șiirlerinin yanı sıra eski edebiyat ile ilgili çalıșmalarıyla da tanınan Çelebi, Hint ve Fars Edebiyatları üzerine yaptığı çalıșmaları dergilerde ve kitaplarda yayınladı. Bu konuda yazdığı makalelerden biri 1949 tarihli Șadırvan Dergisi'nde bulunabilir. Ayrıca, çeșitli dergilerde yayınlanan düz yazıları ve Hint edebiyatı üzerine makalelerini Semih Güngör, Asaf Halet Çelebi incelemesiyle birlikte yayınladı.
Eserleri
Kitapları
* He' (1942)
* Laleler (1943)
* Lâmelif (1945)
* Om Mani Padme Hum (1953)
Kitapları
* Mevlâna (1940)
* BeNJamiN (1940)
* Molla Câmi (1940)
* Eșrefoğlu Divanı (1945)
* Naima (monografi, 1953)
* Ömer Hayyam (1954)
* Divan Șiirinde İstanbul (antoloji, 1953)
***
Asaf Halet Çelebi (December 27, 1907 – October 15, 1958) was a Turkish poet.
Çelebi was born in Istanbul, Ottoman Empire in 1907, as the son of Mehmet Sait Halet Bey. He studied at Galatasaray Lisesi and worked at Osmanlı Bankası and the state marine lines agency (Turkish: Devlet Deniz Yolları İșletmesi). In his youth he was influenced by Ottoman court literature. From 1937 onwards, he used free form and adapted styles and techniques from Western poetry. His poems contain themes that harken to cultural ties to Persia and India.
Poetry
"He" (1942)
"Lâmelif" (1945)
"Om Mani Padme Hum" (1953)
Prose
"Mevlâna" (1940)
"Molla Câmi" (1940)
"Eșrefoğlu Divanı" (1944)
"Naima" (monography, 1953)
"Ömer Hayyam" (1954)
"Divan Șiirinde İstanbul" (anthology, 1953)
|